Accumulating czy Distributing – jaki ETF wybrać? - atlasETF (2024)

ETF-y najczęściej inwestują w akcje iobligacje. Fundusze mogą zyskiwać w dwojaki sposób: na wzroście kursu instrumentów oraz na dodatkowych przychodach, takich jak odsetki od obligacji czy dywidendy z akcji. Z tymi dodatkowymi przychodami fundusze mogą postępować w różny sposób: reinwestować (akumulować) je lub wypłacać (dystrybuować) swoim uczestnikom. I tak można wyróżnić ETF-y akumulujące (Accumulating) i dystrybuujące (Distributing). Intuicja podpowiada, że lepsze są ETF-y dystrybuujące, postrzegając dywidendy jako bonus. Jednak dywidendy wcale nie są “darmowym obiadem”. W tym materiale dowiecie się, które rodzaje ETF najlepiej wybrać.

Dla jasności, poniższy wpis dotyczy ETF-ów zarejestrowanych w Europie.

Kupony odsetkowe i dywidendy

Jest wiele rodzajów obligacji. Najbardziej powszechne są obligacje o stałym oprocentowaniu. ETF, jak każdy inny inwestor, inwestując w nie okresowo otrzymuje odsetki. Odsetki powiększają aktywa funduszu.

Spółki giełdowe dzielą się swoimi zyskami w formie dywidendy. ETF-y, inwestując w akcje, regularnie je otrzymują. Spółki same decydują czy wypłacać dywidendy i jak często. Przykładowo, w USA zdecydowana większość spółek wypłaca je raz na kwartał. Niektóre spółki robią to rzadziej — półrocznie lub rocznie, a inne częściej — miesięcznie. W efekcie na konto funduszu co rusz wpływa jakaś dywidenda. Informację o otrzymanych przez fundusz dywidendach można sprawdzić w jego raportach okresowych.

Może się wydawać, że dywidendy to świetny interes. Jednak to, że inwestor (np. fundusz ETF) je otrzymuje, wcale nie znaczy, że się bogaci. Wypłata dywidendy powoduje, że kurs akcji na giełdzie spada dokładnie o jej wartość. Jest to tak zwane “odcięcie dywidendy“. Przykładowo, jeżeli kurs akcji wynosi 100 USD, a dywidenda wynosi 3 USD (na jedną akcję), to kurs akcji zostanie pomniejszony do 97 USD.

W uproszczeniu dywidenda ma neutralny wpływ na majątek inwestora. Jej wypłata powoduje tylko, że część aktywów staje się gotówką. Jest to uproszczenie, bo w rzeczywistości od dywidendy może być pobierany podatek (tzw. podatek I poziomu lub podatek u źródła), więc finalnie bilans korzyści i kosztów może być lekko negatywny.

Dwa rodzaje jednostek ETF

ETF otrzymując dywidendy lub odsetki może z nimi postąpić w dwojaki sposób: reinwestować w funduszu lub wypłacić inwestorom w postaci dywidendy. I tak wyróżniamy dwa rodzaje ETF-ów:

• Accumulating (Acc) — akumulujące (nie wypłacające dywidend)
• Distributing (Dist) — dystrybuujące (wypłacające dywidendy)

Bardzo często jest tak, że jeden fundusz ma po prostu różne kategorie jednostek (Acc lub Dist). Z racji tego, że te jednostki mają osobne numery ISIN, to są odrębnymi instrumentami finansowymi, niezależnie od siebie notowanymi na giełdzie.

ETF akumulujący nie wypłaca dywidend uczestnikom, lecz otrzymane dywidendy reinwestuje. W związku z otrzymaniem dywidendy wycena ETF-u nie spada i nie ma wspomnianego “odcięcia dywidendy” na poziomie funduszu (odcięcie dywidendy jest na poziomie spółek wypłacających dywidendy ETF-owi). Wartość aktywów funduszu pozostaje taka sama (pomniejszona jedynie o ewentualny podatek I poziomu), ponieważ spadające wyceny spółek w portfelu ETF-u kompensowane są otrzymaną gotówką. W uproszczeniu wpływ na majątek inwestora jest neutralny. Inwestor zapłaci ewentualny podatek dopiero w momencie, gdy sprzeda jednostki funduszu z zyskiem na rachunku opodatkowanym.

ETF dystrybuujący, jak sugeruje nazwa, wypłaca dywidendy (lub odsetki) jakie spływają do niego z akcji lub obligacji swoim uczestnikom — zwykle w określonych interwałach (np. co pół roku). Inwestor otrzymując dywidendę z ETF-u ma świeżą gotówkę na rachunku, ale wycena funduszu zmniejsza się o jej wartość z powodu odcięcia dywidendy, o którym już była mowa. Gdyby inwestor otrzymane dywidendy “przejadał”, zysk z jego inwestycji byłby niższy względem analogicznego funduszu akumulującego. Wpływ dywidend na wynik inwestycji w długim terminie może być ogromny, co łatwo sprawdzić na atlasETF.pl.

Przykładowo, w okresie 2009 – 2024 jednostki akumulujące iShares MSCI World w zarobiły 395%, podczas gdy jednostki wypłacające dywidendy 278%. Dążąc do maksymalizacji zysków, należałoby je reinwestować. Jednak od dywidendy otrzymanej z funduszu pobierany jest podatek, więc do inwestora trafi kwota pomniejszona o jego wartość (no chyba, że inwestuje się przez rachunek emerytalny IKE/IKZE/OIPE). Złożenie zlecenia będzie się też przeważnie wiązało z zapłaceniem prowizji. W efekcie reinwestowania kwota będzie nieco mniejsza niż w przypadku ETF-u akumulującego. “Ręczne” reinwestowanie zajmuje też czas, bo zlecenia na giełdzie same się nie złożą, a w przypadku inwestowania przez rachunek zwykły otrzymane dywidendy trzeba też co rok rozliczać z urzędem skarbowym.

Zdecydowana większość ETF-ów zarejestrowanych w Europie to fundusze akumulujące – to mniej więcej 2/3 rynku. Na rynku amerykańskim takiego wyboru nie ma — praktyka jest taka, że ETF-y zarejestrowane w USA wypłacają dywidendy (są wyjątki, jak na przykład ETF-y towarowe).

⚠️ UWAGA! Na atlasETF.pl można wyszukiwać ETF-y według polityki dystrybucji dywidendy. Służy do tego Skaner, gdzie jednym z filtrów jest “Polityka dywidendowa“. Są tam dwie opcje: Akumulacja lub Dystrybucja. W zależności od tego, którą wybierzemy, w wynikach wyszukiwania wyświetlą się ETF-y akumulujące lub dystrybuujące.

Accumulating czy Distributing — jaki ETF wybrać?

Wybór rodzaju ETF według dystrybucji dywidendy zależy od celów inwestora, co może w dużej mierze wiązać się z jego etapem życia.

Na etapie akumulacji majątku zdecydowanie bardziej opłacają się ETF-y akumulujące. Dzięki automatycznej reinwestycji dywidend przez fundusz inwestor nie traci pieniędzy przez podatki i prowizje oraz nie marnuje czasu na “ręczne” reinwestowanie i — w przypadku rachunku zwykłego — składanie deklaracji podatkowych. Reinwestowana kwota jest większa, niż gdyby stosować ETF dystrybuujący. To powoduje, że w długim terminie efektywność inwestycji jest wyższa. Z drugiej strony część osób po prostu lubi otrzymywać dywidendy, bo np. regularnie wpływająca na rachunek gotówka stanowi też dla nich zastrzyk motywacji. Dla takich osób to może być dobrym argument za stosowaniem ETF-ów dystrybuujących, pomimo tego że matematycznie są one mniej efektywne, bo “zapach świeżej gotówki” pomaga trwać przy swojej strategii.

Na etapie konsumpcji majątku przydatne mogą się okazać ETF-y dystrybuujące. Dywidendy mogą służyć do pokrycia bieżących kosztów życia. W przypadku rachunku zwykłego trzeba będzie zapłacić podatek od dywidendy i rozliczyć się z fiskusem, ale przy sprzedaży jednostek funduszu akumulującego czekałoby inwestora to samo. Trzeba jednak pamiętać, że komfort automatycznych dywidend może być niższy niż się wydaje.

• Po pierwsze, jeżeli mają one finansować bieżące wydatki, to optymalnie byłoby, aby ich częstotliwość była wysoka, najlepiej miesięczna lub kwartalna. Jednak wybór ETF-ów o takiej częstotliwości jest ograniczony.
• Po drugie, nie ma możliwości swobodnego dostosowania wysokości dywidendy do swoich wydatków. Można jedynie wybierać fundusze o nieco wyższej lub niższej stopie dywidendy, czyli stosunku wysokości dywidendy do wyceny funduszu. Ale zakres wyboru jest dość wąski. W efekcie, jeżeli kapitał inwestora jest zbyt mały, dywidendy mogą być niewystarczające na pokrycie zakładanych wydatków.

Te ograniczenia powodują, że nawet na etapie konsumpcji majątku ETF-y akumulujące mogą okazać się lepszym rozwiązaniem. Co prawda, wypłaty wymagają każdorazowo złożenia zlecenia i poniesienia prowizji, ale można wypłacać kwoty dokładnie takie jakie się chce, odpowiednio określając wartość zlecenia sprzedaży.

Jeżeli potrzebujemy gotówki, niektórzy obawiają się, że ETF-y akumulującesą gorsze od ich kuzynów dystrybuujących, ponieważ wypłata oznacza sprzedaż części jednostek funduszu. Zakładając zaś, że wydajemy wyłącznie gotówkę z dywidend, liczba jednostek funduszu dystrybuującego jest stała. Sęk w tym, że wycena ETF-ów Accumulating, z powodów opisanych wcześniej, jest wyższa niż odpowiednika Distributing, w efekcie czego ich wydajność jest taka sama. Żeby jeszcze lepiej to zrozumieć, popatrzmy co robi ETF dystrybuujący w momencie, gdy spływają do niego dywidendy lub odsetki. Otóż, poza specyficznymi przypadkami, ETF Distributing również reinwestuje dywidendy na bieżąco! Następnie w zależności od przyjętej polityki, co pewien czas (np. raz na pół roku) sprzedaje część aktywów w kwocie odpowiadającej otrzymanym wcześniej dywidendom, aby móc tę gotówkę przekazać inwestorom w formie dywidendy. Oczywiście, to pomniejsza aktywa funduszu, tak samo jak zmniejsza się wartość rachunku inwestora przy sprzedaży jednostek ETF.

Zamiana ETF Acc na Dist?

W pewnym uproszczeniu ETF-y akumulujące mogą się lepiej sprawdzać na etapie akumulacji, a dystrybuujące na etapie konsumpcji majątku. Jednak czy zmiana etapu życia oznacza, że warto zamienić ETF-y akumulujące na dystrybuujące? Niekoniecznie. Nie ma możliwości “zmiany” typu jednostki. Aby jej dokonać należałoby sprzedać Accumulating, a potem kupić Distributing. To wiąże się za zapłaceniem prowizji, ale to raczej mały koszt. Jeżeli korzystamy z rachunku emerytalnego — jedyny. I właśnie w przypadku rachunku IKE lub IKZE decyzja o zamianie może być bardzo łatwa.

Natomiast korzystając z rachunku “zwykłego“, dodatkowo pojawia się podatek. Jeżeli zysk jest duży, podatek może być wysoki. Komfort zyskania automatycznie wypłacanych dywidend bardzo często może nie być tego wart. Przykładowo, na początku 1993 wpłacamy kwotę 5000 USD w ETF na S&P 500 i co rok robimy dopłaty, wpłacając coraz większe kwoty, proporcjonalnie do wzrostu inflacji. Po 30 latach (pod koniec 2022), suma wpłat wyniesie 209 tys USD. Wartość rachunku nominalnie wyniesie 887 tys USD, a w ujęciu realnym 412 tys USD. Przy sprzedaży zysk wyniósłby 678 tys USD, więc zakładając 19% stawkę podatku, kwota podatku do zapłaty wyniosłaby 129 tys USD w ujęciu nominalnym (po uwzględnieniu inflacji ok. 60 tys USD). Wartość podatku jest bardzo wysoka, bo został naliczony od zysku z całego wpłaconego kapitału oraz reinwestowanych dywidend.Pytanie brzmi, czy komfort automatycznych dywidend jest tego wart? Przy tak wysokim koszcie zdecydowanie warto rozważyć pozostanie przy ETF-ie akumulującym, pomimo że wypłaty trzeba będzie wykonywać “ręcznie”.

A może, chcąc otrzymywać dywidendy na etapie konsumpcji, warto zdecydować się na ETF-y dystrybuujące już na etapie akumulacji majątku, aby uniknąć podatku przy sprzedaży (w celu zamiany Acc na Dist)? Można, choć warto uwzględnić, że inwestując w ETF Distributing już w okresie akumulacji majątku, trzeba będzie co rok płacić podatek od dywidendy oraz poświęcać czas na rozliczenie podatkowe. Pamiętajmy, że odroczenie podatku w przypadku wykorzystania ETF-ów Acc, jest korzystne, bo możemy inwestować większe kwoty.

Artur Wiśniewski
Stockbroker.pl